Вести

U ime Pravoslavne Mitropolije Crnogorsko-primorske i Eparhije Budimljansko-nikšićke, organizatora međunarodnog naučnog skupa na temu „Pravni položaj crkava i vjerskih zajednica u Crnoj Gori – danas“, predviđenog da se održi krajem maja (23-25. maj) ove godine u Baru, zadovoljstvo nam je da javnost upoznamo sa povodom i sadržajem ove manifestacije.

+++

U državama nastalim na tlu SFR Jugoslavije, istorijski se nametnula potreba da se demokratskim zakonima pravno uredi položaj crkava i vjerskih zajednica, kao i da im se vrati bespravno oduzeta imovina. Sticajem izvjesnih političkih okolnosti, u našoj državi, Crnoj Gori, to se još nije dogodilo: nema zakona o vjerskoj slobodi i nije vraćena Crkvi oteta imovina. Smatrajući neophodnim da se u što kraćem roku donesu zakoni o pravnom položaju crkava i vjerskih zajednica, kao i o restituciji njihove imovine, nastojimo da od 23. (petak) do 25. (nedjelja), maja ove godine, u Baru, bude održan Međunarodni naučni skup na temu „Pravni položaj crkava i vjerskih zajednica u Crnoj Gori – danas.“

Tematika ovakvog Skupa bi se ticala mogućih zakonskih rješenja koja bi, na ovu temu, u skorijoj budućnosti donio crnogorski parlament, kao i komparativne analize riješenih državno-crkvenih odnosa u okruženju, sa mogućim osvrtom na istoriju ove problematike u Evropi. Ovaj Skup bi ujedno utvrdio spremnost crkava i vjerskih zajednica da u najboljoj namjeri učestvuju u izradi ovih zakona, kao one institucije na koje se ti zakoni odnose.

Pored Pravoslavne Mitropolije Crnogorsko Primorske i Eparhije Budimljansko-nikšićke, organizaciju ovog skupa podržaće:

• Biskupska Konferencija Rimokatoličke crkve Srbije i Crne Gore,
• Islamska zajednica u Crnoj Gori,
• Međunarodni fond jedinstva pravoslavnih naroda (Moskva) kao i
• međunarodna fondacija „Konrad Adenauer“ sa sjedištem u Njemačkoj.

Pored domaćih crnogorskih pravnika, teologa i intelektualaca, u radu skupa učestvovaće eminentni poznavaoci pravne problematike državno-crkvenih odnosa iz zemalja Zapadne Evrope, iz Rusije, Grčke i Bugarske, kao i iz zemalja u okruženju. Među njima je, sa jedne strane, veliki broj univerzitetskih profesora, bivših i aktuelnih političara, a sa druge strane, značajan broj crkvenih velikodostojnika. Organizatori skupa smatraju naročito važnim učešće u njemu, predstavnika najrelevantnijih državnih organa Crne Gore, i iz tog razloga poziv smo uputili predsjedniku i premijeru Crne Gore, odgovarajućim ministarstvima Vlade Crne Gore, skupštinskim odborima, kao i crnogorskom ombudsmanu. Iskreno se nadamo da će svi oni, prepoznati kao prirodno i potrebno, svoje učešće na ovom ekspertskom sabranju.

U prilogu ovog našeg obraćanja javnosti, dostavljamo:
1. spisak pozvanih učesnika;

2. kratak koncept našeg viđenja problematike koja je povod organizovanja ovog Međunarodnog naučnog skupa.

Cetinje, 28. aprila 2008. g.

ZA ORGANIZACIONI ODBOR

Rektor Pravoslavne Bogoslovije Svetog Petra Cetinjskog

Sveštenik Gojko Perović

+++

KRATAK KONCEPT NAŠEG VIĐENjA PROBLEMATIKE KOJA JE POVOD ZA ORGANIZOVANjA OVOG NAUČNOG SKUPA

Kao organizatori planiranog skupa, smatramo da je u pravnom uređenju odnosa države i Crkve neophodno poštovati četiri fundamentalna načela, a to su: vjerska sloboda, neutralnost države, princip jednakosti vjerskih zajednica, pravo crkava i vjerskih zajednica na samoodređenje.

1. Država i vjerske zajednice su upućene na međusobnu saradnju zbog toga što postoje zajednički javni interesi države i vjerskih zajednica, zbog toga što su državljani i vjernici jedni te isti ljudi i što imaju slobode i prava koje je država dužna da jemči, a među kojima vjerskoj slobodi i pravu pripada izuzetno mjesto. Osim toga, mnoštvo je konkretnih razloga zbog kojih kao pravni model odnosa države i vjerskih zajednica predlažemo sistem kooperativne odvojenosti i saradnje države i vjerskih zajednica, idući tako u susret savremenim trendovima u evropskom zakonodavstvu u oblasti državno-crkvenog prava.

U vezi s tim, kompleksnost pravnog odnosa države i vjerskih zajednica ogleda se u mnoštvu konkretnih prava u oblasti vjeroispovijedanja koja zakon treba da sadržajno obuhvati i normira: socijalna prava i ravnopravni status vjerskih službenika, pravo na organizovanu duhovnu pomoć u vojsci, zatvorima, bolnicama i drugim državnim ustanovama, prigovor savjesti; pomoć u izvršenju pravosnažnih odluka nadležnih crkvenih organa od strane države, priznavanje crkvenih matičnih dokumenata pred državnim organima, položaj vjerskih škola i fakulteta u obrazovnom sistemu; status, prava i obaveze verskih dobrotvornih organizacija; zaštita kulturnog i vjerskog nasljeđa; najzad, a tome treba posvetiti posebnu pažnju, pravo na vjersku nastavu (vjeronauku) u državnim školama. Na taj način jasno bi se pokazalo da zakonodavac vjersku slobodu, kao samu srž slobode, shvata konkretno a ne apstraktno, i da kao takva bude zajemčena, a ne samo proklamovana proforma.

2. Poseban problem je nepostojanje zakona o restituciji oduzete imovine crkvama i vjerskim zajednicama. Predlažemo i tražimo da nam se u najkraćem roku na zakonit način vrati naša protivpravo oduzeta imovina. Postojećim zakonima restitucija je omogućena svima osim crkvama i vjerskim zajednicama, što odudara od pravne prakse u velikoj većini zemalja koje su napustile komunizam. Uz to, u Crnoj Gori ne postoji pravna sigurnost ni u pogledu imovine koja je sada u posjedu vjerskih zajednica. Ne rijetko se događa da anticrkvena lica, preko medija, najavljuju otimanje crkvenog posjeda, a da nadležni državni organi na to ne reaguju.

3. To nije jedini razlog da se utvrde medijska prava crkava i verskih zajednica i da se javni medijski servis obaveže na vjerodostojno i civilizovano izvještavanje o crkvenom i vjerskom životu u Crnoj Gori. U novom, ne više komunističkom socijalnom polju civilizovan odnos prema crkvama i vjerskim zajednicama ima za cilj društvenu stabilnost kao vrijednost nužnu za demokratsko i evropsko društvo. Prvi uslov za to je da se poštuje identitet crkava i vjerskih zajednica, koji proishodi iz njihovog neotuđivog prava na samoodređenje. Država treba da jemči i štiti prava koja crkve i vjerske zajednice imaju sa takvim identitetom kakav imaju, a ne da ih priznaje u smislu da uspostavlja i priznaje njihov identitet. Jednostavnije rečeno, država ovdje ne proizvodi ontološki realitet, već pravni realitet. Pravno priznati Crkvu i vjersku zajednicu znači sistem obaveza u odnosu na Crkvu i njen identitet koji država mora da prihvati. Drugačije rečeno: pravo da se vjeruje znači obavezu države prema onima koji vjeruju. To važno i kompleksno pravo mediji, u prvom redu državni, su dužni da promovišu, a ne da dezavuišu.

Spisak pozvanih učesnika:

– predsjednik Republike Crne Gore, gospodin Filip Vujanović

– predsjednik Vlade Republike Crne Gore, gospodin Milo Đukanović

– ministar pravde u Vladi Republike Crne Gore

– ministar finansija u Vladi Republike Crne Gore

– ministar za zaštitu ljudskih prava u Vladi Republike Crne Gore

– Pravoslavni Mitropolit Crnogorsko-primorski

– Pravoslavni Episkop Budimljansko-nikšićki

– predstavnik Rimokatoličke crkve u Crnoj Gori

– predstavnik mešihata Islamske zajednice u Crnoj Gori

– Valerij Aleksejev (predsjednik Fonda jedinstva Pravoslavnih naroda -Moskva)

– Jozef Homajer nadbiskup ( predstavnik Biskupske konferencije zemalja Evropske Unije)

– Vlasios Fidas (profesor, Univerzitet u Atini, Grčka)

– Sima Avramović (profesor, Univerzitet u Beogradu, Srbija)

– Mladen Vukčević ( profesor, Univerzitet u Podgorici, Crna Gora)

– Velibor Džomić (sveštenik, Pravoslavna Mitropolija Crnogorsko-primorska, Podgorica)

– Dušan Rakitić (bivši sekretar za zakonodavstvo u Vladi Republike Srbije, Beograd)

– Nebojša Vučinić (profesor, Univerzitet u Podgorici, Crna Gora)

– Drago Čepar, predstavnik Vlade Republike Slovenije

– predstavnik Vlade Republike Hrvatske

– Peter Vajs (predstavnik parlamenta SR Njemačke)

– Bogoljub Šijaković (profesor, Univerzitet u Podgorici, Crna Gora; bivši ministar vjera u Vladi SR Jugoslavije)

– S. Popov (predsjednik Odbora Ruske Dume za odnose sa vjerskim zajednicama )

– Ivan Želev ( predstavnik Vlade Republike Bugarske )

– Episkop Zahumsko-hercegovački g. Grigorije (Bosna i Hercegovina)

– Srđan Darmanović (profesor, Univerzitet u Podgorici, Crna Gora)

– Tomo Vukšić,predstavnik Rimokatoličke crkve Bosne i Hercegovine

– Stanislav Hočevar, Nadbiskup Beogradski (predsjednik biskupske konferencije Srbije i Crne Gore)

– Šefko Crnovršanin (ombudsman u Crnoj Gori)

– Vitomir Popović ( ombusman u BiH)

– predstavnici Odbora za ljudska prava Parlamenta Crne Gore

– predstavnik Odbora za zakonodavstvo Parlamenta Crne Gore

– Radovan Bigović (profesor, Univerzitet u Beogradu, Srbija )

– Dragan Šoć (bivši ministar pravde u Vladi Republike Crne Gore)

– Sonja Tomović-Šundić (profesor, Univerzitet u Podgorici, Crna Gora; savjetnik predsjednika Republike Crne Gore)

– Zoran Krstić ( profesor, Univerzitet u Beogradu, Srbija)

– Gerhard Roberts (profesor, Univerzitet u Triru, Njemačka)

– Zoran Žižić (bivši predsjednik Vlade Savezne republike Jugoslavije)

– Mitropolit Emanuel (predstavnik Pravoslavne Carigradske Patrijaršije pri sjedištu EU u Briselu)

– prof. Papastatis (Univerzitet u Solunu, Grčka)

– prof. Silvio Ferari ( profesor, Univerzitet u Milanu, Italija)

– Igor Ponkin, predstavnik Ruske Pravoslavne Crkve

– Drago Radulović ( profesor, Univerzitet u Podgorici, Crna Gora)

– Zoran Rašović ( profesor, Univerzitet u Podgorici, Crna Gora)

– Vladimir Todorović ( Direkcija za restituciju Republike Srbije)

– Vesna Goluža ( predsjednica Fonda za restituciju Republike Hrvatske)

– Milan Radulović ( bivši ministar vjera u Vladi Republike Srbije)

– Savo Marković ( profesor, Univerzitet u Podgorici, Crna Gora)

– Slavko Lukić ( profesor, Univerzitet u Podgorici, Crna Gora)

– Srđan Vukadinović ( sociolog, Podgorica, Crna Gora)

– Delegacija Evropske Komisije u Crnoj Gori (g. Maurer i G. Rambold)

— predsjednica Fondacije „Konrad Adenauer“ za Srbiju i Crnu Goru gospođa Nolti

– ambasadori Ruske Federacije, Sjedinjenih Američkih Država, SR Njemačke, Grčke, Srbije, Hrvatske, Slovenije i Bugarske u Crnoj Gori

Izvor: Mitropolija crnogorsko-primorska

preneto sa spc.yu; 30. april 2008 – 10:50

+++

Redakcijski komentar

Evo i zanumljivih pitanja svima… i vama, i vama naravno:

Gde se dede predstavnik Srpske pravoslavne crkve!? Ima li na ovom Medjunarodnom naučnom skupu (??) predstavnika Srpske pravoslavne crkve?

Podrzavamo da se „utvrde medijska prava crkava i verskih zajednica i da se javni medijski servis obaveže na vjerodostojno i civilizovano izvještavanje o crkvenom i vjerskom životu u Crnoj Gori“

Pitamo informativnu sluzbu pravoslavne mitropolije crnogorske – primorske kojih se oni to medijskih prava pridrzavaju kada nam vec nekoliko nedelja ne odgovarjau na otvoreno pismo. Ko to ovde dezavuise.

Urednik