Вести

Slučaj raščinjenog sveštenika Zorana Grujića godinama je potresao Eparhiju raško-prizrensku – i pre njegovog razrešenja sa dužnosti sekretara EUO Eparhije, a naročito nakon njegovog razrešenja, kada su utvrđene mnoge malverzacije, zbog čega je i kažnjen Odlukom Eparhijskog Crkvenog Suda od 16. novembra 2003. godine lišenjem svešteničkog čina.

Ubrzo nakon njegovog razrešenja sa mesta sekretara EUO, decembra 2002, usledilo je njegovo hapšenje, ali su odmah počele i intervencije njegovih mentora u cilju zaštite njegovog „lika i dela“.

Tako je bivši Episkop hercegovački A. Jevtić hitno reagovao, sa pozicije (bezakonog) administratora Eparhije žičke, i eparhijskim novcem platio 15.000 evra kaucije kako bi ovaj, nažalost kriminalac, bio odmah pušten na slobodu.

Intervencije njegovih mentora i zastupnika nisu se ovime završile, naprotiv, samo su se umnožavale sa protekom vremena.

Vrlo brzo su već pomenuti Jevtić, kao i njemu bliski Amfilohije Radović, započeli sa tretmanom pritisaka na Episkopa Artemija, u cilju zastupanja, zaštite i rehabilitacije navedenog Grujića, ali dodajući tome još jedan za njih veoma značajan zahtev – uklanjanje Arhimandrita Simeona, koji se tada nalazio uz Episkopa Artemija, vršeći i ulogu njegovog sekretara.

Navedeni zahtevi započeli su još u vreme administriranja Eparhijom žičkom od strane pomenutog Jevtića, i nastavljeni su, svakako i intenzivirani u godinama koje su sledile.

Nakon presude Eparhijskog Crkvenog Suda o raščinjenju Grujića, pomenuta presuda prosleđena je po službenoj dužnosti Velikom Crkvenom Sudu na potvrdu, uz pratećih 900 stranica dokaznog materijala.

Trebalo je da prođe godinu i po dana da bi VCS marta 2005. doneo presudu kojom poništava prethodnu presudu Eparhijskog Crkvenog Suda o raščinjenju Zorana Grujića.

Kao razlog za poništavanje presude iznose se formalno-pravne manjkavosti, ali se navodi i da „VCS nije mogao da pronikne u sve relevantne činjenice ovoga predmeta obzirom da se radi o poslovima finansijsko-materijalne prirode u kojima se mogu razabrati samo stručnjaci iz finansijskog poslovanja, kojima crkveni organi ne raspolažu“!

Navedenu presudu VCS donosimo u nastavku, kao primer beščašća koji delimično odslikava kampanju koja se vodila protiv Episkopa Artemija, svakako i Arhimandrita Simeona, i koji pokazuje način delovanja gonitelja, njihovu koherentnost, upornost, posvećenost progonu i uklanjanju nepoželjnih.

Svakako da nije nevažna činjenica da je predsednik VCS tada bio Episkop niški Irinej, a njegovi članovi Episkop hercegovački Grigorije i šumadijski Jovan.

Uz to, odluka VCS doneta je 25. marta 2005, istoga dana kada je bez znanja potpisan dokument koji direktno zadire i ugrožava prava nadležnog Episkopa raško-prizrenskog Artemija – Memorandum o obnovi crkava na Kosovu i Metohiji.

Bio je to očigledno deo orekstrirane kampanje protiv Episkopa Artemija i Arhimandrita Simeona koja je još tada 2005. godine bila u furioznom zamahu – obuhvatala je i odlazak, upravo tih dana, sinodske Delegacije u Ameriku, koja je trebalo da ide stopama Episkopa Artemija i dezavuiše njegove napore, zatim povlačenje Tužbe međunarodnom Sudu u Strazburu, donošenje Odluke o upućivanju Komisije za „kontrolu“ poslovanja Eparhije raško-prizrenske, što je realizovano nakon godinu dana, itd.

Još i pre donošenja presude VCS kojom se poništava presuda Eparhijskog Crkvenog Suda, mentori raščinjenog sveštenika Z. Grujića potrudili su se da ga udome u Beogradu, da mu tu omoguće prostor za „rad“ i za službovanje. I on je to obilato koristio.

Koliko su daleko išli prijatelji i mentori Grujića, među Episkopima, svedoče i ponavljani zahtevi od strane Sinoda (iz 2006. i 2007. godine) da se Grujiću „isplaćuju 50% mesečnih prinadležnosti“ koje je imao kao sekretar EUO Eparhije raško-prizrenske do 2002. godine!

Odgovor koji je Episkop Artemije uputio na te zahteve Sinoda donosimo takođe u nastavku.

Grujić je u međuvremenu, na osnovu Optužnice koja ga je teretila za izvršenje 18 krivičnih dela, kažnjen na 4 godine zatvora, što mu je nakon žalbe preinačeno na tri godine.

Sve to međutim nije nimalo zasmetalo njegovim zastupnicima da nastave da ga podržavaju i održavaju njegov bezakon i nekanonski status u Arhiepiskopiji beogradsko-karlovačkoj. Čiji je on klirik tamo bio, kako je primljen u drugu Eparhiju kao klirik kada otpust iz Eparhije raško-prizrenske nije dobio, kako je mogao služiti u drugoj Eparhiji s obzirom na status u kome se nalazio, ko je omogućavao sprovođenje takvih bezakonja…? Ko je sve to omogućavao i režirao nije teško dokučiti.

Nedavno smo saznali i kako on izdržava kaznu zatvora, tj. da u zatvoru ne boravi kao svaki zatvorenik, nego kaznu „izdržava tako što samo prenoći u zatvoru u Padinskoj Skeli“, prema navodima Višeg Tužilaštva u Kosovskoj Mitrovici.

Kako navodi Tužilaštvo Grujić „pošto prespava u zatvoru, svako jutro oblači mantiju i odlazi do Beograda da drži službu“!

Zbog toga je Tužilaštvo i „poslalo prigovor upravi zatvora da se izdržavanje zatvorske kazne ne može izvršavati tako što će zatvorenik samo prenoćiti u zatvorskoj ćeliji“.

Prema najnovijim saznanjima Grujiću je „odlukom Višeg suda u Kosovskoj Mitrovici oduzeta bespravno stečena nepokretna imovina, čija se vrednost procenjuje na više od milion evra“.

U pitanju su „pet stanova i poslovni prostor u Beogradu, kao i kuća u Prolom Banji“.

Prema navodima tužioca „Grujić je imovinu stekao u periodu od 1991. do 2002. godine kada je radio kao sekretar Eparhije raško-prizrenske. Imovina je stečena kriminalnim delovanjem u tom periodu“.

Zbog aktuelnosti slučaja raščinjenog Z. Grujića, kao i zbog činjenice da se na njegovom primeru neskriveno i nedvosmisleno odslikava delovanje već pomenutih Jevtića, Radovića i sl, koji svojom privrženošću Grujiću i višegodišnjim zastupanjem njegovog „lika i dela“, nakon njegovog razrešenja i utvrđivanja „kriminalnog delovanja“, svedoče pre svega o sebi i svom duhovnom i moralnom sastavu, imajući pritom u vidu da je još za vreme boravka Episkopa Artemija na katedri raško-prizrenskih Episkopa uočeno da postoje indicije da se umesto Grujića u Eparhiji ocrtava pojava jednoga novoga sličnoga lika – popadije Svetlane Stević iz Zvečana, predsednice NVO „Majka Devet Jugovića“ – zadužene za organizaciju Narodnih kuhinja na Kosovu i Metohiji, načinjen je ovaj mali osvrt-podsetnik sa prilaganjem odnosnih relevantnih dokumenata.

Uredništvo

+++

+++

+++

Pravoslavni Episkop
Eparhije raško-prizrenske
i kosovsko-metohijske
Br. __________
08.07.2007. godine
Prizren-Gračanica

SVETOM ARHIJEREJSKOM SINODU

B E O G R A D

Nedavno smo dobili dve odluke Svetog arhijerejskog sinoda (br. 2269/zap. 1489 od 28. decembra 2006. i br. 123/zap. 98 od 13. februara 2007.), kojima Nas Sveti sinod upućuje da „protojereju Zoranu Grujiću isplaćujemo 50% mesečnih prinadležnosti prema presudama Velikog crkvenog suda…“.

Takođe nedavno, dobili smo i Odluku Velikog crkvenog suda br. 5/06 od 1. maja 2006, kojom se „potvrđuje presuda Velikog crkvenog suda br. 7/05 od 24. marta 2005“, u vezi slučaja Zorana Grujića.

Veliki crkveni sud je u svojoj odluci br. 7/05 od 24. marta 2005. „stao na stanovište“ da se Zoranu Grujiću „do okončanja postupka, na osnovu članova 220 i 221 Ustava SPC, isplaćuje polovina prihoda koje je imao u vreme pokretanja postupka“.

Navedeni članovi, međutim, kao i članovi 219 i 223, predviđaju da „kazne zabrane sveštenodejstva povlače umanjenje prinadležnosti u jednoj polovini za vreme dok kazna traje“.

Zoran Grujić, međutim, nije bio kažnjavan zabranom sveštenodejstva nakon razrešenja sa dužnosti sekretara EUO i pokretanja crkveno-sudskog postupka, te samim tim proizilazi da u njegovom slučaju ne važe odredbe člana 221.

Veliki crkveni sud je odlučio da „poništi presudu crkvenog suda Eparhije raško-prizrenske zbog formalno pravnih manjkavosti“, i istovremeno se oglasio nestručnim u ovom predmetu, izjavivši da „nije mogao da pronikne u sve relevantne činjenice ovog predmeta obzirom da se radi o poslovima finansijsko-materijalne prirode, u kojima se mogu razabrati samo stručnjaci iz oblasti finansijskog poslovanja, kojima crkveni organi ne raspolažu“.

Ustav SPC, međutim, kao i Pravila i postupak za crkvene sudove, ne predviđaju ovakvo karakterisanje Velikog crkvenog suda. Sud se ne sme oglasiti nestručnim u stvari predmeta. Ako je sud nadležan, on mora rešavati odnosne predmete. To je pravni princip. Zato postoje veštaci.

Ni sve krivice Zorana Grujića nisu vezane direktno za finansijsku oblast, pa u tim stvarima veštačenje nije neophodno (lažno predstavljanje, falsifikovanje, zloupotreba pečata…). Istine radi, finansijsko veštačenje je već obavljeno u krivičnom postupku građanskog suda i njegovih stručnih službi kojom prilikom je utvrđeno učinjeno krivično delo Zorana Grujića po mnogim tačkama, i može se iskoristiti u crkveno-sudskom postupku, saglasno upućivanju Velikog crkvenog suda na procedure građanskog suda.

Veliki crkveni sud „upućuje“ Crkveni sud Eparhije raško-prizrenske da „obzirom na složenost materije, sačeka odluku i presudu građanskog suda“, pa tek onda „odluči da li će povesti novi postupak protiv Zorana Grujića“.

Veliki crkveni sud „upućuje“ Crkveni sud Eparhije da „sačeka odluku i presudu građanskog suda“. Takvu odluku smatramo neosnovanom i pitamo se, na kojim pravilima i propisima Ustava SPC i Pravila i postupka za crkvene sudove, VCS bazira takav svoj stav? Nema propisa koji upućuju na takvu metodologiju u radu crkvenih sudova.

To dovodi duhovni sud u zavisnost od svetovnog i predstavlja antikanonski stav. Stoga, VCS nema pravo da eparhijski Crkveni sud upućuje na čekanje odluke državnog suda, a pogotovo takvo uputstvo ne može biti obavezujuće i naredbodavno za Crkveni sud Eparhije.

Ovde smatramo umesnim ukazati na još neke „manjkavosti“ presude VCS.

Pre svega, Mi, kao Episkop raško-prizrenski, posle odluka VCS ne znamo šta je sa protojerejem Zoranom Grujićem. Gde on služi i sa čijim blagoslovom služi?

Čiji je on klirik? Da li je klirik Eparhije raško-prizrenske ili neke druge Eparhije? I koje?

Na kojoj je parohiji? Na kojoj je dužnosti u Crkvi?

Kome je Arhijereju odgovoran? Ko ima uvid u njegov rad i njegovo delovanje? Koji Arhijerej odgovara za njega?

Imamo li Mi, kao Episkop raško-prizrenski kakvu vlast nad njim? I ako ne, ko od Arhijereja ima? I po kom osnovu?

I uza sve to, VCS Nam nalaže da mu isplaćujemo 50% mesečnih prinadležnosti!

Hoće li se jednom okončati ova groteska? Hoće li se stvari vratiti u kanonske tokove?

Dok ne dobijemo jasne odgovore od VCS na ova postavljena pitanja, Mi ne vidimo zakonsku osnovu i opravdan razlog da Zoranu Grujiću isplaćujemo 50% mesečnih prinadležnosti.

VCS u svojoj odluci od 24. marta 2005. navodi da je „pokušao da rastumači i shvati spor koji se pojavio između Episkopa Artemija i njegovog dugogodišnjeg saradnika i sekretara Zorana Grujića“.

Time VCS iskazuje nedopustivu subjektivnost u ovom slučaju, i razmatranje očigledne i dokazane krivice Zorana Grujića pokušava da preokrene u spor dve ličnosti.

Nema „spora“ između Nas kao Episkopa i Zorana Grujića, te nema potrebe za takvim tumačenjem stanja stvari.

Takav stav VCS samo pokazuje da je VCS, bez ikakvih dokaza, prihvatio stav i obrazloženje Zorana Grujića (ili njegovih mentora), kojim ovaj pokušava da opravda svoje brojne mahinacije, zloupotrebe, falsifikate i pronevere ogromnih suma novca, a odbacio mnoštvo dokaza koji svedoče njegovu krivicu, jer navodno „nije mogao da pronikne u sve relevantne činjenice ovog predmeta obzirom da se radi o poslovima finansijsko-materijalne prirode, u kojima se mogu razabrati samo stručnjaci iz oblasti finansijskog poslovanja, kojima crkveni organi ne raspolažu“.

U krivičnom postupku iniciranom od strane okružnog javnog tužilaštva u Prištini, Zoran Grujić je optužen za 8 krivičnih dela zloupotrebe službenog položaja, 7 krivičnih dela pronevere, 2 krivična dela falsifikovanja službene isprave i 1 krivično delo prevare u sticaju sa falsifikovanjem službene isprave. Ukupno 18 krivičnih dela. Krivični postupak je u toku.

Opravdano se postavlja pitanje – ko štiti toga čoveka, i zbog čega ga štiti?

U svojoj Presudi i Obrazloženju od 24. marta 2005. VCS uporno ponavlja stav da je Zoran Grujić od strane Crkvenog suda Eparhije kažnjen „lišenjem svešteničkog čina i vraćanjem u red svetovnjaka“.

Ovaj navod ne stoji, jer je Crkveni sud Eparhije raško-prizrenske izrekao kaznu „lišenja svešteničkog čina i dostojanstva“.

Nije jasno zbog čega VCS prilikom navođenja kazne izrečene od strane eparhijskog Crkvenog suda menja njenu formulaciju, pogotovo imajući u vidu da time VCS ne upućuje eparhijski Crkveni sud na korišćenje neke od crkvenih kazni na način kako su već definisane u priručniku „Pravila i postupak za crkvene sudove“, gde se u članu 55. kao crkvene kazne navode:

– lišenje svešteničkog čina
– lišenje svešteničkog čina sa isključenjem iz crkvene zajednice,

nego daje formulaciju koja nije predviđena u crkvenim kaznama.

Presuda VCS od 24. marta 2005. ne zadire u krivična dela Zorana Grujića, za koja postoji mnoštvo dokaznog materijala, na oko 900 stranica, niti se usuđuje da ga proglasi nevinim.

Da li je slučajnost da je ta presuda doneta istoga dana kada je potpisan i Memorandum za obnovu crkava na KiM, kršenjem vekovnog ustaljenog poretka Crkve, da je doneta od strane istih lica koji su sedeli u Sinodu prilikom usvajanja Memoranduma i u VCS prilikom izricanja presude (Episkopi niški Irinej, šumadijski Jovan i zahumsko-hercegovački Grigorije),

U atmosferi opšte kampanje protiv Nas koja je već trajala mesecima, i čemu je prethodilo osporavanje Tužbe koju smo podneli Međunarodnom sudu pravde u Strazburu, osporavanje Naših aktivnosti u toku procesa početka radova na Bogorodici Ljeviškoj sa UNESKO-m,

Osporavanje i rušenje, jednom rečju, svake Naše aktivnosti koju smo vodili na polju ostanka i opstanka Srba i srpskih svetinja na Kosovu i Metohiji?

Okončanje slučaja Zorana Grujića predstavlja imperativ, i svako prolongiranje njegovog rešavanja predstavljaće nepravdu koja vapije, i čiji će se vapaj čuti daleko.

Stoga će i Crkveni sud Eparhije raško-prizrenske nakon dvogodišnjeg odlaganja, budući da sudski proces u građanskom sudu kasni zbog očiglednih opstrukcija od strane određenih struktura, pokrenuti novi postupak protiv Zorana Grujića, saglasno i stavu VCS od 24. marta 2005.

Od Svetog arhijerejskog Sinoda očekujemo odgovore na pitanja iznesena u ovom dopisu.

Episkop raško-prizrenski
i kosovsko-metohijski
+ ARTEMIJE

+++

+++

+++

VELIKI CRKVENI SUD
SRPSKE PRAVOSLAVNE CRKVE

Br. 7/05 24.
marta 2005.
U Beogradu

Veliki crkveni sud Srpske Pravoslavne Crkve u sastavu predsednik Velikog crkvenog suda episkop Niški g. Irinej, Članovi veća: episkop Šumadijski g. Jovan i episkop Zahumsko-hercegovački g. Grigorije i počasni članovi – sveštena lica mirskog reda: protojerej Savo Jović, Glavni sekretar Svetog arhijerejskog sinoda i protojerej dr Zoran Krstić, docent Bogoslovskog fakulteta SPC i sekretar Velikog Crkvenog suda protođakon dr Luka Novaković, Upravnik Patrijaršijske biblioteke, na svojoj sednici održanoj u Beogradu 24. marta 2005. godnne, doneo je sledeću

P R E S U D U

Na osnovu člana 79 Ustava Srpske Pravoslavne Crkve presudu crkvenog suda eparhije Raško-prizrenske kojom se protojerej-stavrofor ZORAN GRUJIĆ, bivši sekretar eparhije Raško-prizrenske kažnjava lišenjem svešteničkog čina i vraća u red svetovnjaka, poništava zbog formalno-pravnih manjkavosti prilikom sastavljanja presude i davanja obrazloženja, a sve shodno članu 82 Pravila i postupaka za crkvene sudove.

OBRAZLOŽENjE

Veliki crkveni sud Srpske Pravoslavne Crkve, razmotrio je presudu Crkvenog suda eparhije Raško-prizrenske, br. 567 od 17. oktobra 2003. godine, kojom se protojerej-stavrofor ZORAN GRUJIć, bivši sekretar eparhije Raško-prizrenske, zbog više prestupa vezanih za materijalno poslovanje u eparhiji, a posebno ogrešenja o članove 22, 32, 34 i 48 Pravila i postupaka za crkvene sudove, kažnjava lišenjem svešteničkog čina i vraća u red svetovnjaka.

Pažljivim isčitavanjem presude crkvenog suda i oko 900 stranica raznih dokumenata, koje je u svojstvu dokaznog materijala dostavio crkveni sud eparije Raško-prizrenske, kao i priziva koji Velikom crkvenom sudu dostavio otac Zoran, Veliki crkveni sud je pokušao da rastumači i shvati spor koji se pojavio između episkopa Raško-prizrenskog g. Artemija i njegovog dugogodišnjeg saradnika i sekretara prote Zorana Grujića. I pored više-mesečnog proučavanja ovog predmeta kao i angažovanja patrijaršijskog savetnika za pravna pitanja g. Blagomira Popovića, Veliki crkveni sud nije mogao je da pronikne u sve relevantne činjenice ovog predmeta obzirom da se radi o poslovima finansijsko- materijlne prirode u kojima se mogu razabrati samo stručnjaci iz oblasti finansijskog poslovanja, kojima crkveni organi ne raspolažu.

Stoga je Veliki crkveni sud jednoglasno odlučio da na osnovu člana 79 Ustava Srpske Pravoslavne Crkve presudu crkvenog suda eparije Raško-prizrenske kojom se protojerej-stavrofor ZORAN GRUJIĆ, bivši sekretar eparhije Raško-prizrenske kažnjava lišenjem svešteničkog čina i vraća u red svetovnjaka, zbog formalno-pravnih manjkavosti prilikom sastavljanja presude i davanja obrazloženja, a sve shodno članu 82 Pravila i postupaka za crkvene sudove, poništi.

Shodno tome, Veliki crkveni sud je jednoglasno stao na stanovište da protojerej ZORAN GRUJIĆ do okončanja sudskog postupka kod državnih organa, ostane u svešteničkom činu kao i da mu se do okončanja postupka, na osnovu članova 220 i 221 Ustava Srpske Pravoslavne Crkve, isplaćuje polovina prihoda koje je imao u vreme pokretanja postupka.

Obzirom na složenost materije, Crkveni sud eparhije Raško-prizrenske, upućuje se da sačeka odluku i presudu građanskog suda i njegovih stručnih službi, pa tek onda odluči da li će povesti novi postupak protiv protojereja Zorana Grujića.

Iz sednice Velikog crkvenog suda 24. marta 2005. u Beogradu.

Predsednik Velikog crkvenog suda
episkop Niški Irinej

Sekretar
protođakon dr Luka Novaković

извор: Епархија рашко-призренска и косовско метохијска у егзилу