Вести

Pojedinci u Sinodu SPC gaze saborske odluke. Vladika Grigorije preko beogradskih medija poručio da „crkva mora da ima domaćina“, što je protumačeno kao poziv da se bira novi poglavar

+++

Uprkos činjenici da je na Svetom arhijerejskom saboru dva puta uzastopno propala inicijativa da se bira novi poglavar Srpske pravoslavne crkve za života postojećeg, episkop zahumsko-hercegovački Grigorije Durić, ne odustaje od ideje da 95-godišnji patrijarh Pavle i pre svog upokojenja dobije naslednika. On je preko beogradskih medija poručio da „crkva mora da ima domaćina“, što je protumačeno kao poziv da se bira novi patrijarh.

Budući da je Sveti arhijerejski sabor novembra prošle godine, kako je zvanično saopšteno, umolio gospodina Pavla da ostane na čelu Srpske pravoslavne crkve ne prihvatajući njegovu ostavku, a da na ovogodišnjem majskom zasedanju nije izglasana ponovljena inicijativa grupe episkopa o izboru novog patrijarha, ponovno otvaranje istog pitanja u javnosti stvara dilemu o etici i humanosti prema ostarelom srpskom patrijarhu u vrhu SPC-a.

– Niti je moralno, niti je kanonski. Kanoni su izričiti. Za vreme života postojećeg patrijarha ne bira se novi. Presedan je napravljen kad je patrijarh Pavle izabran, iako je patrijarh German još bio živ, pa postoji tendencija da se sa tom praksom nastavi, čemu se protivi jedan deo episkopata. Ali, nekima se žuri da iskoriste svoje pozicije u politici ili u pripremljenom odnosu snaga u Svetom arhijerejskom saboru – ocenio je u izjavi za „Vesti“ prota Žarko Gavrilović.

Crkva kao politička arena

Mirko Đorđević, analitičar religije, kaže da su danas „očigledno deplasirane reči premijera Zorana Đinđića da onaj ko drži do morala neka ide u crkvu“.

– Crkva počinje da liči na političku arenu u kojoj se o moralnim skrupulama, kao i u politici, ne vodi mnogo računa. Nije ni moralno ni humano najpre tražiti od patrijarha da se povuče, zatim mu ne prihvatiti tu iznuđenu ostavku, a kad potom propadne i naknadno saborsko glasanje o njegovom povlačenju sa trona, iznova pokretati isto pitanje. Evidentno je da se borba za vlast u crkvi zahuktava – kaže Đorđević.

U episkopatu SPC-a, pored zagovornika teze da bez aktivnog učešća patrijarha crkveni život nema teološku punoću niti crkva administrativno funkcioniše kako treba, postoje i oni koji misle da bi izbor novog patrijarha bio „medveđa usluga“ svakome ko bi bio izabran dok god je gospodin Pavle živ.

– Ne samo da bi ga javnost u svemu kroz lupu ocenjivala i poredila sa jož živim starim patrijarhom, već bi mu pretila i opasnost da bude smenjen kad god se za to izlobira saborska većina. Jer, ako se i sad ponovi već učinjeni presedan u slučaju patrijarha Germana, to onda postaje praksa i lako se zavrti izborna vrteška. A to za Crkvu u celini i dugoročno gledano nikako nije dobro – smatra sagovornik „Vesti“ iz episkopskih krugova, insistirajući na anonimnosti zbog, kako je rekao, „mira u kući“.

Živica Tucić, verski analitičar, smatra da je episkop Grigorije „u smirenom tonu podsetio na svoje stavove da radi dobra crkve i društva treba birati novog poglavara“

– Teško je procenjivati tuđu moralnost, a u ovom slučaju javnost nikad nije imala dovoljno informacija da bi smo imali celovitu sliku. Legitimno je pravo da se pitanje izbora iznova postavi i da čovek ne odstupi od svog stava, a da li će ta namera proći zavisi od Svetog arhijerejskog sabora. I to ne treba da bude uzrok podela – zaključio je Tucić.

R. LONČAR; VESTI; 30.09.2009