Вести

Dogovor Vatikana i Carigradske patrijaršije da papa bude prvi među svim hrišćanskim poglavarima postignut bez učešća Ruske pravoslavne crkve.

Zajednička komisija Rimokatoličke i pomesnih pravoslavnih crkava, koja je pre sedam godina započela rad na prevazilaženju velikog hrišćanskog raskola iz 1054. nedavno se saglasila na sastanku u Raveni (Italija), i to bez učešća Ruske pravoslavne crkve, da rimokatolički papa ima primat nad svim hrišćanskim poglavarima. Odnosno, da je „rimski biskup (istovremeno i papa) ‘protos’ (prvi – kod starih Grka) među patrijarsima“, ali će njegova uloga u zajednici sa drugim crkvama, detaljnije tek biti razmotrena. Dokument su potpisali predstavnici Vatikana i Carigrada, ali on nije prihvaćen u svim pravoslavnim sredinama.

Dijalog počeo 2000. godine

Zvanični bogoslovski dijalog Pravoslavne i Rimokatoličke crkve započet je 2000. godine i bio prekinut do 2006. kad je nastavljen susretom u Beogradu. Dijalog vodi Komisija od po 30 članova iz Pravoslavne i Katoličke crkve i ima dva kopredsednika: mitropolita pergamskog dr Jovana (Zizjulasa) iz Carigradske patrijaršije i kardinala g. dr Valtera Kaspera. Pravoslavna i Katolička crkva se kao domaćini zasedanja smenjuju naizmenično.

Srpska pravoslavna crkva, u čije ime su bili prisutni vladike bački Irinej i braničevski Ignjatije, još se nije zvanično oglasila u vezi s ovim dokumentom, a predstavnici Ruske pravoslavne crkve napustili su sastanak odmah na početku, čim su videli da je na skup pozvana i estonska crkva koju ruska osporava. Ruski episkop Ilarion, nakon donošenja ovog akta, poručio je da će „Moskovski patrijarhat razmotriti dokument iz Ravene i predstaviti svoj stav u razumnom roku“,

Jedinstvo i sudnji dan

Katolički nadbiskup dr Franc Perko, dok je stolovao u Beogradu, imao je često običaj da, u polušali, ispriča: „Optimisti kažu da će se pravoslavci i katolici ujediniti na sudnji dan prepodne, dok pesimisti vele da će to biti sudnjeg dana popodne“.

Komisija se takođe složila da Rim zauzima „prvo mesto“ u kanonskom redu bivših sedišta biskupa, uključujući Konstantinopolj, Aleksandriju, Antiohiju i Jerusalim. U dokumentu se još dodaje da „i Istok i Zapad prihvataju primat na univerzalnom nivou, ali da postoje razlike u odnosu na način na koji primat treba da bude upražnjavan, kao i u odnosu na njegove teološke i biblijske osnove“. Leonid Kiškovski, visokodostojnik Pravoslavne crkve u Americi, smatra da je pomenuti papski primat „neoperativan“. Dekan grčke pravoslavne škole teologije u Bruklinu Tomas Ficdžerald je ukazao da postoje različita razumevanja o načinu na koji se primat vrši:

„To nije pitanje da li pravoslavci priznaju primat, već koji je izraz tog primata u odnosu na druge biskupe“, rekao je Ficdžerald.

Sudeći po reagovanju iz Moskve, odnosno Ruske pravoslavne crkve, najbrojnije po vernicima, dalek je put do ujedinjenja hrišćana.

R. LONČAR, VESTI 16.11.2007