Вести

Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici slave najradosniji hrišćanski praznik Božić – rođenje Bogomladenca Isusa Hrista, čije obeležavanje je počelo ponoćnom liturgijom u svim hramovima u zemlji i rasejanju. RTS je gledaocima omogućio direktan prenos ponoćne liturgiju iz crkve Svetog Marka koju služi vladika Atanasije Hvostanski.

07. јануар 2007

***

Jutarnje slavlje u hramovima SPC počinje liturgijom Svetog Jovana Zlatosustog, a na prazničnim liturgijama biće pročitana Božićna poslanica njegove svetosti patrijarha srpskog gospodina Pavla i srpskih arhijereja, u kojoj se vernici pozivaju da zaborave na podele i da se ujedine oko kolevke Bogomladenca, uz tradicionalni pozdrav ‘Mir božji Hristos se rodi’ i ‘Vaistinu se rodi’.

Njegova svetost patrijarh srpski gospodin Pavle služiće u crkvi Presvete Bogorodice u Zemunu božićnu liturgiju. Liturgiji, koja počinje u devet časova, prisustvovaće srpski premijer Vojislav Koštunica.

Centralne svečanosti povodom Božićnih praznika na Kosovu i Metohiji biće održane u manastiru Gračanica, gde je na Badnje veče episkop raško-prizrenski Artemije naložio badnjak, a na Božić, u nedelju ujutru, služiće liturgiju.

Tradicionalnim paljenjem badnjaka kojim se najavljuje Božić – praznik rođenja Isusa Hrista, u svim mestima u Srbiji pravoslavni vernici koji poštuju Julijanski kalendar proslavili su Badnje veče. U Crkvi Svetog Marka molitvu i obred predvodio je episkop hvostanski Atanasije. Ispred Spomen hrama Svetog Save, molitvi i paljenju badnjaka pridružili su se mnogobrojni Beograđani, dok je u crkvi na Belom dvoru na Dedinju molitvu, po blagoslovu patrijarha Pavla, predvodio otac Panajotis iz Grčke pravoslavne crkve.

Centralne svečanosti povodom Božićnih praznika na Kosovu i Metohiji biće održane u manastiru Gračanica, gde je na Badnje veče episkop raško-prizrenski Artemije naložio badnjak, a na Božić, u nedelju ujutru, služiće liturgiju.

Božiću prethodi 40-dnevni post, a na sam dan praznika trpeza je bogata i mrsna. U domovima pravoslavnih vernika za Božić se mesi česnica i ona se lomi na onoliko delova koliko ima ukućana. U česnicu se stavlja i novčić od srebra ili zlata, koji simbolizuje dar novorođenome Hristu.

Iako mesec i dan rođenja Isusa Hrista nisu tačno utvrđeni, taj praznik se uvek slavi 7. januara hrišćani koji se pridržavaju Gregorijanskog kalendara to čine 25. decembra] još od 380. godine nove ere.

Prema drevnom verovanju i običaju, Božić se smatra veselim porodičnim praznikom. Na taj dan se ne ide u goste, već se Hristovo rođenje proslavlja u sopstvenoj kući. Hrišćani tradicionalno veruju da bi tog dana svi koji su tokom godine bili u svađi, trebalo da se izmire i eventualno oproste jedni drugima nanete uvrede.

Prema običaju, kod pravoslavaca na Božić u kuću rano ujutro dolazi položajnik, po pravilu muškarac, koji čestita praznik i poželi sreću, napredak i zdravlje domaćinovom domu.

Na ovaj praznik pravoslavni vernici pozdravljaju se sa ‘Hristos se rodi’, a odgovara se sa ‘Vaistinu se rodi’. Božić se slavi tri dana.

Osmog dana, po rođenju Hristovom, obeležava se po starom kalendaru početak Nove godine, jer se smatra da je tog dana po rođenju Hrist bio obrezan i Crkva je u spomen na taj događaj ustanovila praznik upisan crvenim slovima, poznat u narodu kao mladi Božić, a Srbi ga zovu ‘Pravoslavna [ili ‘srpska’] nova godina’, koja se kod pravoslavaca proslavlja u noći između 13. i 14. januara.

RTS